Welke libellen komen er voor in je tuin? Een vraag die verrassingen op zou kunnen leveren, want tuinen en vijvers kunnen heel divers zijn! Wij zijn benieuwd hoe dit verschilt per tuin en per vijver, wat maakt dat veel of bijzondere libellen een tuin weten te vinden, en welke libellen ook tuinen zonder vijvers bezoeken. Dit voorjaar zijn we door de Corona-maatregelen veel aan huis gekluisterd; het ideale moment om de natuur in onze tuinen te onderzoeken!
We hopen dat zo veel mogelijk mensen mee doen, met grote of kleine tuinen met of zonder vijvers, want hoe meer variatie hoe beter! Als je geen tuin hebt maar wel mee wil doen mag je ook een stukje openbaar groen (wel in bebouwd gebied) onderzoeken (neem dan zelf de Corona-maatregelen in acht). Je kan al mee doen door alleen maar de libellen die je in je tuin aantreft bij te houden, maar nog mooier is het als je zo nu en dan een telling doet. Daarnaast zijn er enkele gegevens over je tuin & vijvers nodig. Hieronder leggen we uit hoe je mee kan doen aan dit project! Ben je geïnteresseerd of heb je vragen? Stuur een mailtje naar onderzoek@brachytron.nl!
Heb je al eens een artikel, verslag o.i.d. geschreven over libellen in tuinen? Dan zijn we zeker geïnteresseerd om die te lezen!
Gegevens over je tuin
– Maak een foto van je tuin, liefst van boven voor zover mogelijk, om in te schatten hoe groot de tuin is en hoe de tuin begroeid is.
> Weet je de afmetingen van je tuin, geef ze dan door.
– Heb je vijvers? Maar ook hiervan foto’s zodat we het formaat & begroeiing kunnen inschatten. Als je meer vijvers hebt, dan van elke vijver! Geef ze dan zelf een nummer.
> Geef ook de (geschatte) afmetingen, diameter en diepte, van de vijver door.
> Geef door of er ook vissen, kikkers, of eventueel andere dieren, in de vijver leven.
> Extra informatie, zoals welke waterplanten er groeien, is welkom.
– Stuur ons een mailtje met deze info. Je hoeft dit maar één keer door te geven, tenzij de situatie compleet verandert (bijvoorbeeld door herinrichting, of als een kale vijver toch begroeid raakt).
– Laat het ook weten als de tuin of (vooral!) vijver er nog paar pas (<2 jaar) zo uit ziet als op de foto.
Je waarnemingen
– Noteer elke libel die je aantreft: soorten en aantallen dus! Maak liefst een foto, zeker van lastig herkenbare of zeldzamer soorten.
– Noteer of je de libel je bij je vijver aantreft (specifiek per vijver), of daar vandaan (en waar dan?).
– Uitsluipers, larvehuidjes of libellen met mijten (maak een foto!) zijn leuk om te vermelden!
– Doorgeven: het handigst is om je waarnemingen in te voeren op Waarneming.nl en je tuin te registreren als gebruikers-locatie. Je kan dan al je (libellen-)waarnemingen uit je tuin in één keer exporteren. Dit bestand kan je naar ons mailen. Zie de uitleg hieronder.
> Bij je waarneming kan je gelijk foto’s toevoegen en info toevoegen in de opmerkingen:
– Of de libel bij een vijver vloog (en welke, als je meer hebt), of niet (en waar dan wel).
– Eventueel andere details, zoals bijzonder gedrag of mijten.
Gebruik je geen Waarneming.nl, dan kan je de waarnemingen ook zelf bijhouden, bijv. in excel.
Je locatie is niet zichtbaar voor anderen, tenzij je er een ‘bioblitz’ van maakt (zie hieronder).
– Mail het bestand met je waarnemingen naar onderzoek@brachytron.nl. Dit kan je doen aan het eind van het project, want de gegevens blijven opgeslagen in Waarneming.nl.
Een telling doen
Het mooiste is als je zo nu en dan een telling kan doen! Dat geeft een preciezer beeld van welke libellen er op dat moment in je tuin voorkomen, en hoe dit door het seizoen heen verschilt.
– Onderzoek je tuin tussen 11 uur ’s ochtends en 4 uur ’s middags, en op droge, liefst zonnige en niet te koude (>15 °C) of winderige dagen.
– Besteedt in ieder geval 20 minuten, of hoeveel langer je nodig acht om de aanwezige libellen te vinden, in je tuin. Schrijf op hoe laat je begonnen & gestopt bent (uur:minuut).
– Hoe vaker hoe beter! Probeer je tuin zo mogelijk elke 2 weken te onderzoeken.
– Hou je waarnemingen weer bij via Waarneming.nl (of in een eigen bestand), maar schrijf in de opmerkingen (bijvoorbeeld van de 1e waarneming) dat je een telling doet en van wanneer tot wanneer. Als dit onhandig is, bijvoorbeeld als je geen libellen aantreft, mag je het ook in een mailtje doorgeven.
Samenvatting:
- Stuur een mailtje met gegevens over je tuin:
> Foto & afmetingen van je tuin.
> Foto, afmetingen en welke (gewervelde) dieren er leven van elke vijver. - Voer alle libellen in op waarneming.nl: met aantal, liefst foto’s, waar (bij welke vijver of waar er vandaan?) en eventuele bijzonderheden.
- Maak een gebruikerslocatie van je tuin (zie uitleg).
- Wil je tellen? Hou dan elke keer de begin- en eindtijd bij, en doe liefst elke 2 weken een telling.
- Doorgeven: maak een export van je waarnemingen (zie uitleg), en mail het bestand.
Maak een gebruikers-locatie van je tuin
- 1: Log in en ga naar ‘gebruikerslocaties’, via het uitklapmenu onder je naam rechtsboven.
- 2: Klik op ‘nieuwe gebruikerslocatie’, geef het gebied een naam, en zoom op de kaart in naar je tuin (je kan hiervoor je straatnaam in de zoekfunctie zetten).
- 3: Teken de omtrek van je tuin met een polygon: via het ‘polygon’-knopje . Aan het eind van de omtrek moet je het beginpunt weer aanklikken. Gebruik de optie ‘edit’ als je nog wat wil veranderen (vergeet dan niet op te slaan).
- Als dit gelukt is sla je het gebied op via ‘OK’, en kan je direct zien welke waarnemingen je eerder in dit gebied ingevoerd hebt!
Om je gebied later terug te vinden klik je weer op ‘gebruikerslocaties’: hier staan al je gebieden, klik op de naam om je waarnemingen te zien.
Zie ook dit filmpje: //www.youtube.com/watch?v=Yqv9n9jZ1IE&feature=youtu.be.
Als je de oude versie van waarneming.nl gebruikt: onder ‘Mijn waarneming.nl’ > ‘Mijn gebieden’ vind je je eigen gebieden en kan je een nieuw gebied toevoegen zoals hierboven beschreven.
Wil je weten wat je allemaal gezien hebt in je gebied? Maak een export:
- 1: Ga naar de oude versie van waarneming.nl: old.waarneming.nl. Dit werkt nog niet op de nieuwe site. Je kan met hetzelfde account inloggen.
- 2: Klik onder ‘Mijn waarneming.nl’ op ‘Mijn gebieden’, dan krijg je een tabel met je gebieden. In de rechterkolom staat ‘Exporteren eigen waarnemingen’: klik op het excel-icoontje bij je gebied.
- 3: Je komt in het exporteer menu. Je kan de soortgroep en de data aanpassen, daarna moet je op ‘vernieuw’ klikken. Als je de goede selectie hebt klik je op ‘klik hier om de download te starten’.
- 4: je export wordt gedownload in een excel-bestand.
BioBlitz
Als je jezelf uit wil dagen, kan je een ‘BioBlitz’ maken voor je eigen gebied. Daarmee kan je een doel stellen, zoals om in de maand april 100 soorten in je eigen tuin te vinden!
Hiervoor moet je op de nieuwe site zijn. Zoek je gebied op (via ‘gebruikerslocaties’) en klik op ‘BioBlitzes’: maak een nieuwe aan. Nu moet je de tijdspanne en het aantal soorten opgeven, en je kan kiezen of alleen je eigen waarnemingen of waarnemingen van iedereen meetellen.
Succes!